Τετάρτη 31 Αυγούστου 2016

ΠΕΡΙ ΤΟΥ «ΟΡΘΩΣ ΨΑΛΛΕΙΝ» (ΤΕΛΙΚΗ ΜΟΡΦΗ), ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Γ. ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΗ ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΥΜΝΩΔΟΥ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

ΠΕΡΙ ΤΟΥ «ΟΡΘΩΣ ΨΑΛΛΕΙΝ» 

Αθανασίου Γ. Βουγιουκλή
Άρχοντος Υμνωδού του Οικουμενικού Πατριαρχείου
Πρωτοψάλτου του Ι.Ν. Αγίων Πάντων Καστοριάς
Καθηγητού Βυζαντινής Μουσικής 
στο Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο -Λύκειο Φλώρινας

Μετά από μία θητεία και ενασχόληση σαράντα ετών με το αναλόγιο και την ψαλτική τέχνη, θα ήθελα να εκφράσω με πολλή αγαθή προαίρεση, κάποιες σκέψεις περί του «ορθώς ψάλλειν» εις τους ορθοδόξους ναούς γενικώς και κυρίως για τους νέους και φερέλπιδες ιεροψάλτες, πάντα φυσικά κατά την δική μου αντίληψη και οπτική των πραγμάτων.

Σκοπός και προορισμός της ψαλτικής τέχνης όπως οι πάντες γνωρίζουν, είναι ΕΝΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ. Να επενδύσει μέσω της κατάλληλης μελωδίας όλα αυτά τα θεόπνευστα εκκλησιαστικά κείμενα των μεγάλων Πατέρων της εκκλησίας μας και εν συνεχεία να τα δώσει μελωδικώς επενδεδυμένα στο εκκλησίασμα, υποβοηθώντας κατ αυτόν τον τρόπο τους χριστιανούς να επικοινωνήσουν με το Θείον κατά την διάρκεια της Θείας Λατρείας. Αυτό το ΑΞΙΩΜΑ θα πρέπει να έχει υπ όψιν του ο ψάλλων και από αυτό θα πρέπει να διαπνέεται, κάθε φορά που ανέρχεται στο αναλόγιο για να επιτελέσει το διακόνημά του. Η ψαλτική τέχνη ΔΕΝ προσφέρεται για κανενός άλλου είδους σκοπό, παρά μόνον για να συμβάλλει και να βοηθήσει τον πιστό χριστιανό να ΠΡΟΣΕΥΧΗΘΕΙ. Αυτό βέβαια ακούγεται όμορφο στην θεωρία, αλλά ενίοτε συναντά τρομερές δυσκολίες στην πράξη. Αφήνω έξω από αυτές τις σκέψεις το γεγονός ότι δεν υπήρξε, δεν υπάρχει, και απ ότι φαίνεται ούτε πρόκειται να υπάρξει μέριμνα, στήριξη και ενδιαφέρον για την ψαλτική τέχνη, από αυτούς τους "φορείς" που αυτονόητα θα έπρεπε να την στηρίξουν και συγχρόνως να την αναδείξουν. Για την μεν εκκλησία ( εκτός ολίγων φωτεινών εξαιρέσεων ) έχει διαχρονικά καθαρώς διεκπεραιωτικό χαρακτήρα και προορισμό, για το δε Υπουργείο "Πολιτισμού" είναι στην κυριολεξία παντελώς ανύπαρκτη. Άποψή μου είναι ότι η αληθινή ψαλτική τέχνη, άσχετα από την αντιμετώπιση και μεταχείρισή της από τους φορείς κράτους και εκκλησίας ( βλέπε συνέντευξη Χατζηγιακουμή στο ΒΗΜΑ το 2006 ) σαφέστατα συγκαταλέγεται μεταξύ των σπουδαίων καλών τεχνών παγκοσμίως και μάλιστα πέρα από τις ανάγκες της Θείας λατρείας που καλύπτει στους ορθοδόξους ναούς, θα έπρεπε να αποτελεί και ένα διαρκές εξαγώγιμο πολιτιστικό προϊόν του τόπου μας σε σοβαρό επίπεδο κλασσικών μελουργημάτων, για να δοθεί η δυνατότητα σε όλους τους λαούς να γνωρίσουν την θεόπνευστη αυτή τέχνη. Δυστυχώς η ψαλτική βαδίζει τον μοναχικό της δρόμο, στηριζόμενη πάντα σε προσπάθειες των ιδίων των εκφραστών της. Ευτυχώς με την πρόνοια του Θεού, υπήρξαν πάντοτε διαχρονικά, όπως υπάρχουν και σήμερα σε όλη την επικράτεια μεγάλοι ψάλτες και δάσκαλοι και πληθώρα άξιων, ταλαντούχων και χαρισματικών συναδέλφων, που μοχθούν και εργάζονται καθημερινά για την διάδοση, διαφύλαξη, απήχηση και καλλιέργεια της ψαλτικής τέχνης σε όσο το δυνατόν περισσοτέρους ανθρώπους και ευρύτερα στην ελληνική κοινωνία. Αποτέλεσμα όλων αυτών, είναι να παράγονται συνεχώς νέες γενιές ταλαντούχων ανθρώπων με γνώση, κατάρτιση, παιδεία και το κυριότερο με αγάπη, όρεξη, μεγάλο μεράκι και ενδιαφέρον για την ψαλτική τέχνη.

Τρίτη 30 Αυγούστου 2016

Τελετουργικά Θέματα (κ΄) Οι υπέρ των κατηχουμένων δεήσεις της Θείας Λειτουργίας (του Γεωργίου Ζαραβέλα)

Οι υπέρ των κατηχουμένων δεήσεις της Θείας Λειτουργίας
Γεωργίου Ζαραβέλα
Λειτουργιολόγου
Καθηγητού Θεολόγου
Α΄ Αρσακείου Γυμνασίου Ψυχικού

Βαπτιστήριο Παναγίας Εκατονταπυλιανής Πάρου
Ο θεσμός των κατηχουμένων συνιστά μία από τις πλέον δυναμικές ομάδες της αρχαίας Εκκλησίας. Με τον όρο κατηχούμενοι εννοείται το σύνολο των ανθρώπων, οι οποίοι ελκύονται από τη χριστιανική πίστη και επιθυμούν να καταστούν μέλη της Εκκλησίας του Χριστού. Για να επιτευχθεί, όμως, η πλήρης ένταξή τους στο ευχαριστιακό σώμα, απαιτείται μία περίοδος δοκιμασίας, μεταξύ δύο και τριών ετών, κατά την οποία διδάσκονται, αφενός, τις βασικές αρχές της νέας πίστης τους και αποδεικνύουν, αφετέρου, ότι αξίζουν να ενταχθούν σε αυτή, με ταυτόχρονη απομάκρυνση από τις προτεραίες θρησκευτικές και προσωπικές συνήθειές τους. Η περίοδος της κατήχησης μπορούσε να βραχυνθεί, εφόσον συνέτρεχαν ειδικοί λόγοι, όπως ασθένεια ή σοβαρός κίνδυνος.

Κυριακή 28 Αυγούστου 2016

Ιερά Αγρυπνία! 29 Αυγούστου

ΙΕΡΑ ΑΓΡΥΠΝΙΑ

Την Δευτέρα 29 Αυγούστου 2016 και ώρα 20.30 μ.μ. θα τελεσθεί Ιερά Αγρυπνία στον Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος Αγίου Αρσενίου (Αγερσανί) Νάξου, επί τη εορτή του Αγίου Αλεξάνδρου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως!

Πέρας Αγρυπνίας: 01.00 π.μ.

Εις μνημόσυνον αιώνιον! Εκδημία π. Θωμά Μικραγιαννανίτη, γέροντος αδελφότητας των Θωμάδων!

Εις μνημόσυνον αιώνιον! 
Εκδημία π. Θωμά Μικραγιαννανίτη, γέροντος αδελφότητας των Θωμάδων!







Χθές Σάββατο 27 Αυγούστου 2016 παραμονή της μεγάλης Θεομητορικής εορτής της Κοιμήσεως Θεοτόκου κατά το πάτριο ημερολόγιο (14 Αυγούστου) εκοιμήθει ο μουσικολογιώτατος Ιερομόναχος Θωμάς Μικραγιαννανίτης, Γέροντας της Αδελφότητας των Θωμάδων Αγίου Όρους.
Ο Γέρων Θωμάς Μικραγιαννανίτης γεννήθηκε το 1940 στο Στεφανοβίκι Βελεστίνου Βόλου (κατά κόσμον Κύκλος Αντώνιος). Σε μικρή ηλικία (1952) βρέθηκε στο Άγιον Όρος στη γνωστή Αφελφότητα των Θωμάδων, στη Σκήτη της Μικράς Αγίας Άννης, όπου και έγινε μοναχός (1958) και όπου εγκαταβιώσε μέχρι της εκδημίας του. Υπήρξε Γέρων της ίδιας Αδελφότητας. Τα πρώτα μουσικά διδάχθηκε από τον Γέροντα Παύλο της συνοδείας των Θωμάδων, κυρίως όμως μαθητής του γνωστού Αγιορείτη μουσικού και δασκάλου Δοσιθέου Κατουνακιώτη. Ακροατής επίσης και συμψάλτης των παλαιών αγιορειτών ψαλτών Ιωσήφ, παπα-Χρυσοστόμου, Παντελεήμονος Κάρτσωνα και πατρός Διονυσίου Φιρφιρή, αλλά και της γειτνιάζουσας μουσικής Αδελφότητας των Δανιηλαίων. Έψαλλε σταθερά, και διά βίου, στις μεγάλες Αγρυπνίες και Πανηγύρεις των Κελιών και των Μοναστηριών (συχνά και εκτός Όρους) ως εξάρχων ή με τη μικρή ψαλτική συνοδεία των Θωμάδων. Ευρύφωνος, πεποικιλμένος και εξαιρετικά έντεχνος, με ιδιάζουσα τονική, διαστηματική και ηχοχρωματική ακρίβεια. Από τους πιο γνωστούς και σημαντικούς μέχρι σήμερα Αγιορείτες ψάλτες της παλαιότερης γενιάς. Λαμπρές οι ερμηνείες του σε Δοξαστικά και Ιδιόμελα του Φιλανθίδη και, κυρίως, σε Παπαδικά "εξωτερικά" μέλη.*

Καλό παράδεισο σεβαστέ γέροντα! 


"Άνωθεν οι Προφήται..."
Μέλος Ιωάννου Κουκουζέλους


"Τον Δεσπότην και Αρχιερέα..."
Μέλος Αρχαίον


"Βασιλεύ ουράνιε..."
Μέλος Πέτρου Φιλανθίδου





Οδοιπορικό στη Βυζαντινή Νάξο (γ΄) Η Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στο Αγερσανί της Νάξου (της Αρχαιολόγου Ειρήνης Βασιλάκη)

«Η Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου στο Αγερσανί »

Ειρήνης Βασιλάκη
Αρχαιολόγου
ΜΑ Διαχείρισης Μνημείων

Εικ. 1 Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου
Σε απόσταση περίπου μισού χιλιομέτρου βόρεια από το χωριό Αγερσανί βρίσκεται η ανακαινισμένη μονή του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, η οποία πανηγυρίζει στις 29 Αυγούστου (εικ. 1).

Το καθολικό του μοναστηριού είναι δίκλιτος καμαροσκεπής ναός1 (εικ. 2). Στο ξύλινο τέμπλο απεικονίζεται δεξιά «ο Μέγας Αρχιερεύς» και «η Αποτομή της κεφαλής του Αγίου Ιωάννη» έργο του Ναξιώτη αγιογράφου Α. Ν. Οικονομίδη (1918) (εικ. 3). Αριστερά βρίσκεται η εικόνα της Παναγίας («Η φοβερά προστασία»). Στην Ωραία Πύλη εικονίζεται «Η Κυρία των Αγγέλων», έργο του 1733 και στα βημόθυρα «ο Άρχων Μιχαήλ» του 1896. Κατά την πρόσφατη ανακαίνισή του ναού στο δάπεδο βρέθηκαν λείψανα σε δύο τάφους, τοποθετημένα κάτω από το δικέφαλο αετό στη μέση του πατώματος (εικ. 4). Τα λείψανα πιθανότατα ανήκουν στους κτήτορες ή τους ανακαινιστές του μοναστηριού.

Σάββατο 27 Αυγούστου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (οβ΄) Μέλη της Κυριακής Ι΄ Ματθαίου

Μελίσματα Ψαλτικής 

Μέλη της Κυριακής Ι΄ Ματθαίου
Ήχος Πρώτος, Εωθινό Ι΄


Περιεχόμενα Αναρτήσεως:
α) "Την παγκόσμιον δόξαν..."Δογματικό Θεοτοκίο της Οκτωήχου. Μέλος Κωνσταντίνου Πρίγγου, Ήχος α΄. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Σπάρτης κ. Παναγιώτης Τζανάκος
β) "Σταυρόν χαράξας Μωσής...". Καταβασίες αργές της περιόδου. Μέλος Γεωργίου Βινάκη, Ήχος Πλ. δ΄. Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Λεωνίδας Σφήκας.
γ) "Μετά την εις άδου κάθοδον...". Εωθινό Ι΄. Μέλος Θρασύβουλου Στανίτσα, Ήχος Πλ. β΄ . Ψάλλει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Θρασύβουλος Στανίτσας.
δ) Τρισάγιος Ύμνος -Δύναμις. Μέλος Τριαντάφυλλου Γεωργιάδου τονισθέν υπό του αείμνηστου άρχοντος Πρωτοψάλτου Χρύσανθου Θεοδοσόπουλου, Ήχος α΄. Ψάλλει ο Άρχων Υμνωδός του Οικουμενικού Πατριαρχείου και Πρωτοψάλτης του Ιερού Ναού Αγίων Πάντων Καστοριάς κ. Αθανάσιος Βουγιουκλής.
ε) Χερουβικός Ύμνος. Μέλος Κωνσταντίνου Ψάχου, Ήχος α΄ . Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης του Πανίερου Ναού Ευαγγελιστρίας Τήνου κ. Στυλιανός Κοντακιώτης. 
στ) "Αινείτε τον Κύριον...". Κοινωνικό της Κυριακής. Μέλος Κωνσταντίνου Πρίγγου, Ήχος α΄. Ψάλλει ο Χορος Ψαλτών "Εργαστήρι Ψαλτικής" υπό την διεύθυνση του Πρωτοψάλτου κ. Αθανασίου Παϊβανά. 

Πέμπτη 25 Αυγούστου 2016

Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (θ) Το Δογματικό Θεοτοκίο του Εσπερινού του Σαββάτου του α' ήχου (β' μερος) (του Θεοδώρου Ρόκα)

Το Θεοτοκίο του Εσπερινού του Σαββάτου του α' ήχου (β' μερος)

Θεοδώρου Ρόκα 
Θεολόγου 
MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας

Αφού πέρασε μια σειρά από οκτώ (8) εβδομάδες, μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων και το κλείσιμο του Πεντηκοσταρίου, σειρά εβδομάδων κατά την οποία στις ιερές Ακολουθίες της Εκκλησίας γινόταν χρήση της Παρακλητικής - ή Οκτωήχου, ήρθε η ώρα να κλείσει το βιβλίο της Παρακλητικής με το πέρας της περιόδου του πλαγίου (πλ. δ')τετάρτου ήχου και να αρχίσει πάλι απ την αρχή, όπου ψάλλονται ξανά άπαντα τα Στιχηρά Ιδιόμελα, Αίνοι, Τροπάρια Κανόνων, Δοξαστικά κ.α. του πρώτου (α') ήχου, του πρώτου από τους οκτώ ήχους της βυζαντινής - εκκλησιαστικής μουσικής.
Έτσι λοιπόν στον εσπερινό του Σαββάτου, όπως και την περασμένη φορά, έτσι και τούτη θα ψαλλεί το ακόλουθο Θεοτοκίο του α' ήχου:
"Τὴν παγκόσμιον δόξαν, τὴν ἐξ ἀνθρώπων σπαρεῖσαν, καὶ τὸν Δεσπότην τεκοῦσαν, τὴν ἐπουράνιον πύλην, ὑμνήσωμεν Μαρίαν τὴν Παρθένον, τῶν Ἀσωμάτων τὸ ᾆσμα, καὶ τῶν πιστῶν τὸ ἐγκαλλώπισμα· αὕτη γὰρ ἀνεδείχθη οὐρανός, καὶ ναὸς τῆς Θεότητος· αὕτη τὸ μεσότοιχον τῆς ἔχθρας καθελοῦσα, εἰρήνην ἀντεισῆξε, καὶ τὸ Βασίλειον ἠνέῳξε. Ταύτην οὖν κατέχοντες, τῆς πίστεως τὴν ἄγκυραν, ὑπέρμαχον ἔχομεν, τὸν ἐξ αὐτῆς τεχθέντα Κύριον. Θαρσείτω τοίνυν, θαρσείτω λαὸς τοῦ Θεοῦ· καὶ γάρ αὐτὸς πολεμήσει τοὺς ἐχθρούς, ὡς παντοδύναμος".

Τετάρτη 24 Αυγούστου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (οα΄) α) Αφιέρωμα στον Άρχοντα Πρωτοψάλτη της Μ.τ.Χ.Ε. Θρασύβουλο Στανίτσα, β) Μέλη Πλαγίου του δ΄

Μελίσματα Ψαλτικής

α) Αφιέρωμα στον Άρχοντα Πρωτοψάλτη της Μ.τ.Χ.Ε. Θρασύβουλο Στανίτσα!

β) Μέλη του πλαγίου του Τετάρτου


Περιεχόμενα Αναρτήσεως

Α) Αφιέρωμα στον Άρχοντα Πρωτοψάλτη της Μ.τ.Χ.Ε.  
Θρασύβουλο Στανίτσα (+18.08.1987)

α) "Θεαρχίω νεύματι..."Δοξαστικό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Οκτάηχο (14.08.1957)
β) "Δούλοι Κύριον..."Εκλογή στίχων εκ του Πολυελέου. Μέλος Πέτρου Λαμπαδαρίου, Ήχος Πλ. α΄. Ιδιωτική ηχογράφηση στο Οικουμενικό Πατριαρχείο (24.12.1959)
γ) Χερουβικός Ύμνος. Μέλος Θρασύβουλου Στανίτσα, Ήχος Πλ. α΄. (1961)
δ) "Της μαγδαληνής Μαρίας...". Εωθινό Γ΄. Ήχος Γ΄. Ζωντανή ηχογράφηση από τον Ιερό Ναό Χρυσοσπιλιωτίσσης Αθηνών (1962).
ε) Αναβαθμοί - Προκείμενον. Ήχος Δευτερος. Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου Πριγκήπου Κωνσταντινουπόλεως (13.10.1963)
στ) Τρισάγιος Ύμνος, ΔύναμιςΤρισάγιος ύμνος και δύναμις μέλος Θρασύβουλου Στανίτσα. Ήχος Δ΄ φθορικός (Φεραχνάκ).
ζ) Λειτουργικά. Μελος Θρασύβουλου Στανίτσα, Ήχος Πλ. δ΄ Επτάφωνος (23.11.1969).
η) Εξόδιος Ακολουθία Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Μ.τ.Χ.Ε Θρασύβουλου Στανίτσα (24.08.1987).

Β) Μέλη Πλαγίου του Τετάρτου

α) "Των ψυχών ημών...". Στίχος από το Οκτάηχο μάθημα "Θεοτόκε Παρθένε". Μέλος Πέτρου Μπερεκέτου, Ήχος Πλ. δ΄. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών του Συλλόγου Μουσικοφίλων Κωνσταντινουπόλεως.
β) Αργή Δοξολογία. Εκλογή στίχων από την Δοξολογία. Μέλος Γρηγορίου Πρωτοψάλτου, Ήχος Πλάγιος του Τετάρτου χρωματικός (Σουζινάκ). Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Δομέστικοι Δράμας" υπό την διεύθυνση του Άρχοντος Πρωτοψάλτου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας κ. Γρηγορίου Παπαεμμανουήλ.
δ) Άξιον ΕστίνΜέλος Χ. Παπανικολάου, Ήχος Πλ. δ΄. Ψάλλουν Αγιορείτες Πατέρες.

Τρίτη 23 Αυγούστου 2016

Τελετουργικά Θέματα (ιθ΄) Η μνημόνευση των ονομάτων ζώντων και κεκοιμημένων (του Γεώργιου Ζαραβέλα)

Η μνημόνευση των ονομάτων ζώντων και κεκοιμημένων
Γεωργίου Ζαραβέλα
Λειτουργιολόγου
Καθηγητού Θεολόγου
Α΄ Αρσακείου Γυμνασίου Ψυχικού

Η χριστιανική Εκκλησία αποτελεί ένα αρραγές και ενοποιό σώμα, το Σώμα του ιδίου του Ιησού Χριστού, του οποίου κεφαλή συνιστά ο ίδιος ο Κύριος. Η ενότητα του ευχαριστιακού, μυστικού Σώματος του Χριστού διαφαίνεται μέσα από την μέριμνα της Εκκλησίας για τους ζώντες και κεκοιμημένους αδελφούς – μέλη της. Σημαντική πτυχή αυτής της προσευχητικής, ενοποιού στάσης της Εκκλησίας αποτελεί και η μνημόνευση των ονομάτων όλων των μελών της, γνωστών και αγνώστων.
Το κυριακό Σώμα, κάθε φορά που συνάγεται, θυμάται και μνημονεύει προσευχητικά κάθε μέλος του, με αιτήσεις για ειρήνη σε όλο τον κόσμο, για όλους τους ανθρώπους, όλων των εποχών, των πολιτισμών και των θρησκειών. Η γενική αυτή προσευχητική επίκληση εξειδικεύεται στη συνέχεια με προσεχή υπέρ των ευσεβών και ορθοδόξων χριστιανών, αλλά και υπέρ όλων των μελών, είτε ζουν ειρηνικά, είτε βρίσκονται σε ανάγκη, κίνδυνο ή σε ειδικές συνθήκες. Οι λατρευτικές επικλήσεις περιλαμβάνουν και τη μνήμη των κεκοιμημένων αδελφών, οι οποίοι έχουν αποδημήσει της σύναξης και βρίσκονται πλέον στην ουράνια μακαριότητα.

Κυριακή 21 Αυγούστου 2016

Ιερά Αγρυπνία! 22 Αυγούστου

Τη Δευτέρα 22 Αυγούστου 2016 και ώρα 8.30μ.μ. θα τελεσθεί Ιερά αγρυπνία στον Ιερό Ναό Παναγίας Μετοχιώτισσας, Μετοχίου Τραγαίας Νάξου, για την εορτή της αποδόσεως της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Πέρας Αγρυπνίας:12.30 π.μ.

Κυριακάτικοι Στοχασμοί! Συνεργάτες του Θεού

Συνεργάτες του Θεού


Πανοσ. Αρχιμ.
π. Σεραφείμ Βελέτζα
Ιεροκήρυκα Ι.Μ. Κερκύρας

Α’ Κορ. 3.9-17 Ἀδελφοί, Θεοῦ ἐσμεν συνεργοί· Θεοῦ γεώργιον, Θεοῦ οἰκοδομή ἐστε. Κατὰ τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ τὴν δοθεῖσάν μοι ὡς σοφὸς ἀρχιτέκτων θεμέλιον ἔθηκα, ἄλλος δὲ ἐποικοδομεῖ· ἕκαστος δὲ βλεπέτω πῶς ἐποικοδομεῖ· θεμέλιον γὰρ ἄλλον οὐδεὶς δύναται θεῖναι παρὰ τὸν κείμενον, ὅς ἐστιν ᾽Ιησοῦς Χριστός. Εἰ δέ τις ἐποικοδομεῖ ἐπὶ τὸν θεμέλιον τοῦτον, χρυσόν, ἄργυρον, λίθους τιμίους, ξύλα, χόρτον, καλάμην, ἑκάστου τὸ ἔργον φανερὸν γενήσεται· ἡ γὰρ ἡμέρα δηλώσει· ὅτι ἐν πυρὶ ἀποκαλύπτεται· καὶ ἑκάστου τὸ ἔργον ὁποῖόν ἐστιν τὸ πῦρ δοκιμάσει. Εἴ τινος τὸ ἔργον μενεῖ ὃ ἐπῳκοδόμησεν, μισθὸν λήψεται· εἴ τινος τὸ ἔργον κατακαήσεται, ζημιωθήσεται, αὐτὸς δὲ σωθήσεται, οὕτως δὲ ὡς διὰ πυρός. Οὐκ οἴδατε ὅτι ναὸς Θεοῦ ἐστε καὶ τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν; εἴ τις τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ φθείρει, φθερεῖ τοῦτον ὁ Θεός· ὁ γὰρ ναὸς τοῦ Θεοῦ ἅγιός ἐστιν, οἵτινές ἐστε ὑμεῖς. 


Συνεργάτες του Θεού μάς ονομάζει σήμερα ο απόστολος Παύλος, στο χωράφι και στην οικοδομή του Θεού, που είμαστε εμείς όλοι, δηλαδή η Εκκλησία. Πράγματι, το χωράφι δεν είναι του γεωργού αλλά του κυρίου αυτού · ούτε η οικοδομή ανήκει στον τεχνίτη αλλά στον οικοδεσπότη. Επομένως, εάν είμαστε οικοδομή δεν ωφελεί να είμαστε διασπασμένοι· κάτι τέτοιο ταιριάζει μάλλον στην παροιμία «λίθοι τε καὶ πλίνθοι καὶ ξύλα καὶ κέραμος ἀτάκτως ἐρριμμένα»[1]. Ομοίως, εάν είμαστε χωράφι του Θεού, δεν ωφελεί να διαιρούμαστε, αλλά να είμαστε περιστοιχισμένοι από τον ίδιο φράχτη. Ύλη συνδετική της οικοδομής και περιτοίχισμα του χωραφιού του Θεού δεν είναι άλλη από την ομόνοια, τονίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος[2].

Σάββατο 20 Αυγούστου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (ο΄) Μέλη Κυριακής Θ΄ Ματθαίου

Μελίσματα Ψαλτικής
Μέλη Κυριακής Θ΄ Ματθαίου


Περιεχόμενα Αναρτήσεως: 
α) α) "Ον ουρανός ουκ εχώρησε...". Δοξαστικό Θεοτοκίο των Αποστίχων του μικρού Εσπερινού της Οκτωήχουτου μικρού Εσπερινού της Οκτωήχου. Μέλος Δοσιθέου Μοναχού, Ήχος Πλ. δ΄. Ψάλλει Χορός Ψαλτών της "Φοιτητικής Χριστιανικής Δράσης"  υπό την διεύθυνση του Πρωτοψάλτου και δασκάλου της Ψαλτικής Τέχνης κ. Ηρακλή Μαλανδρίνου.
β) "Πεποικιλμένη τη θεία δόξη...". Εκλογή από τις αργές Καταβασίες Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μέλος Ιωάννου Πρωτοψάλτου, Ήχος Α΄. Ψάλλει ο Άρχων Υμνωδός του Οικουμενικού Πατριαρχίου και Πρωτοψάλτης του Ιερού Ναού Αγίων Πάντων Καστοριάς κ. Αθανάσιος Βουγιουκλής.
γ) "Ως επ' εσχάτων...". Εωθινό Θ΄, Μέλος Γεωργίου Βινάκη, Ήχος Πλ. α΄. Ψάλλει ο ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Ναού Αγίας Ειρήνης Αιόλου κ. Μιχαήλ Ζάμπας.
δ) Δοξολογία Αργή. Εκλογή Στίχων εκ της Δοξολογίας.Μέλος Κοσμά Ισαάκ Καισαρέως, Ήχος Πλ. δ΄. Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Σπυρίδων Μαϊδανόγλου.
ε) Χερουβικός Ύμνος. Μέλος Ιερομονάχου Γαβριήλ Κουντιάδου, Ήχος Πλ.δ΄. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Τρόπος" υπό την διεύθυνση του Πρωτοψάλτου και δασκάλου της Ψαλτικής Τέχνης κ. Κωνσταντίνου Αγγελίδη

Πέμπτη 18 Αυγούστου 2016

Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (η΄) Το Δογματικό Θεοτοκίο του Πλ. δ' Ήχου (του Θεόδωρου Ρόκα)

Το Δογματικό Θεοτοκίο του πλ. δ' ήχου

Θεοδώρου Ρόκα 
Θεολόγου 
MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας



Παρά το γεγονός ότι διανύουμε την περίοδο των μεθεόρτων της εορτής της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, περίοδο κατά την οποία ψάλλονται μεθέορτα τροπάρια, εσπέρια και καθίσματα στις καθημερινές ιερές Ακολουθίες της Εκκλησίας, εντούτοις κατά την Κυριακή των μεθεόρτων το λειτουργικό βιβλίο της Παρακλητικής δεν σχολάζει αντίθετα χρησιμοποιείται κανονικά και τα Αναστάσιμα Εσπέρια, καθίσματα, Αίνοι, Κανόνες κλπ. προτάσσονται των μεθεόρτων τροπαρίων.
Έτσι λοιπόν την ερχόμενη Κυριακή, Κυριακή του πλαγίου τετάρτου ήχου, του ογδόου στη σειρά των ήχων, κατά την τέλεση της Ακολουθίας του Εσπερινού του Σαββάτου ψάλλεται το ακόλουθο Θεοτοκίο:
"Ὁ Βασιλεὺς τῶν οὐρανῶν, διὰ φιλανθρωπίαν, ἐπὶ τῆς γῆς ὤφθη,
 καὶ τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη∙ ἐκ Παρθένου γὰρ ἁγνῆς, 
σάρκα προσλαβόμενος καὶ ἐκ ταύτης προελθὼν μετὰ τῆς προσλήψεως, εἷς ἐστιν Υἱός, διπλοῦς τὴν φύσιν, ἀλλ' οὐ τὴν ὑπόστασιν∙ 
διὸ τέλειον αὐτὸν Θεόν, καὶ τέλειον ἄνθρωπον, ἀληθῶς κηρύττοντες, ὁμολογοῦμεν Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν, ὃν ἱκέτευε Μήτηρ ἀνύμφευτε, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν".

Τετάρτη 17 Αυγούστου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (ξθ΄) Μέλη του Βαρέως Ήχου

Μελίσματα Ψαλτικής
Από την Υμνολογία της Εκκλησίας μας!


Περιεχόμενα Αναρτήσεως:
α) Χερουβικός Ύμνος.Μέλος Θεοδώρου Φωκαέως, Ήχος Βαρύς διατονικός. Ψάλλει ο Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. κ. Λεωνίδας Αστέρης.
β) "Άξιον εστίν...". Μέλος Γρηγορίου Πρωτοψάλτου, Ήχος Βαρύς τετραφώνος. Ψάλλει ο Τοποτηρητής Πρωτοψάλτης του Πάνσεπτου Πατριαρχικού Ναού κ. Παναγιώτης Νεοχωρίτης.
γ) "Κύριε εν τω φωτι του προσώπου σου...". Εις την Μεταμόρφωσιν του Κυρίου. Μέλος Ιωάννου Κουκουζέλη, εξήγησις Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος, Ήχος Βαρύς. Ψάλλει η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία. Διευθύνει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως Λυκούργος Αγγελόπουλος (1941-2014).
δ) "Μήτηρ μεν εγνώσθης...". Δογματικό Θεοτοκίο της Οκτωήχου. Μέλος Ιακώβου Πρωτοψάλτου, Ήχος Βαρύς Εναρμόνιος. Ψάλλει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κων/πόλεως Λυκούργος Αγγελόπουλος.
ε) Θεοτόκε Παρθένε μετά κρατήματος. Θεομητορικός ύμνος, Ήχος Βαρύς. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών ''Θεόδωρος Φωκαεύς'' υπό την διεύθυνση του Πρωτοψάλτου κ. Χαράλαμπου Θεοτοκάτου.

Τρίτη 16 Αυγούστου 2016

(Μουσικό Κείμενο) "Ράβδον δυνάμεως", Μέλος μακαριστού Μητροπολίτου Σάμου & Ικαρίας κυρού Αθανασίου Καποράλη

"Ράβδον δυνάμεως". 
Έτερον μέλος όταν ενδύεται ο Αρχιερεύς όπως αναφέρεται από τον αείμνηστο 
μουσικοδιδάσκαλο Εμμανουήλ Βαμβουδάκη στην "Νέα Ανθολογία" που εξέδωσε. 
Το παρόν ψάλλεται και αντί Καλοφωνικού Ειρμού, αγιάζοντος Αρχιερέως.
 Μέλος μακαριστού Μητροπολίτου Σάμου & Ικαρίας κυρού Αθανασίου Καποράλη

Για Download πατήστε ΕΔΩ ή ΕΔΩ

Δευτέρα 15 Αυγούστου 2016

Αφιέρωμα! Η Εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ξενάγηση στα αριστουργήματα των Ελλήνων ζωγράφων με θέμα την Κοίμηση της Θεοτόκου! (του Νικολάου Ζία)

Ο Ομότιμος Καθηγητής Νικόλαος Ζίας μας ξεναγεί στα αριστουργήματα των ελλήνων ζωγράφων με θέμα την Κοίμηση της Θεοτόκου


Νικολάου Ζία
Ομότιμου Καθηγητού
Ιστορίας της Τέχνης
Πανεπιστημίου Αθηνών

Μέσα στον παραλογισμό της πυρπολούμενης λιτής, άλλωστε, ελληνικής χλωρίδας έρχεται γαλήνια και υπερβατική κάθε χρόνο η υπέρλογη μετάσταση εκ του θανάτου προς τη ζωή, της Μητέρας της Ζωής, της ξεχωριστά τιμημένης από τον ελληνικό λαό Παναγίας, που συναθροίζει από τα πέρατα τους διασκορπισμένους και τους ενώνει με άξονα φωτερό τον Υιόν και Θεόν της, τον Ιησού Χριστό.

Κυριακή 14 Αυγούστου 2016

Οδοιπορικό στη Βυζαντινή Νάξο (β΄) Η Ιερά Μονή της Αγιάς με την παλαιότερη πανήγυρη του νησιού (της Αρχαιολόγου Ειρήνης Βασιλάκη)

«Η Ιερά Μονή της Αγιάς με την παλαιότερη πανήγυρη του νησιού»

Ιερά Μονή Αγιάς

Ειρήνης Βασιλάκη
Αρχαιολόγου
ΜΑ Διαχείρισης Μνημείων

Εικ. 1 Η αστείρευτη πηγή
στο προαύλιο της Μονής
Το μοναστήρι της Αγιάς βρίσκεται σε ορεινή περιοχή της βόρειας Νάξου σε απόσταση 30 χιλιομέτρων από τη Χώρα. Παρά την τραχύτητά της η περιοχή είναι ιδιαίτερα εύφορη. Τα γύρω κτήματα υδροδοτούνται από μια αστείρευτη πηγή στο προαύλιο της μονής (εικ. 1). Η πηγή αυτή περιβάλλεται από πελώρια πλατάνια, τα οποία μαζί με τα κτίσματα και το άγριο τοπίο συνθέτουν ένα φυσικό παρατηρητήριο που ελέγχει μια ευρεία θαλάσσια περιοχή – συγκεκριμένα το τρίγωνο μεταξύ Νάξου – Μυκόνου – Πάρου μαζί με το Ικάριο πέλαγος. Η θέση της μονής είναι επιλεγμένη ώστε να εποπτεύει θαλάσσιους δρόμους, σχεδόν αθέατη από τις παράκτιες περιοχές. 

Σάββατο 13 Αυγούστου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (ξη΄) Μέλη Θεομητορικής εορτής Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Μελίσματα Ψαλτικής

Μέλη της Θεομητορικής εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου


Περιεχόμενα αναρτήσεως:
α) "Ω του παραδόξου θαύματος...", "Τήν σήν δοξάζουσι Κοίμησιν...". Στιχηρά Εσπέρια της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ήχος α΄. Ψάλλει Χορός Ψαλτών (;)
β) "Βαβαί των σων μυστηρίων...". Στιχηρό Προσόμοιο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ήχος α΄.Ψάλλει ο Σεβ. Μητροπολίτης Δράμας κ. Παύλος.
γ) "Θεαρχίω νεύματι...", Δοξαστικό των στιχηρών του Εσπερινού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μέλος Πέτρου Λαμπαδαρίου, Οκτάηχο. Ψάλλει ο Δρ. Βυζαντινής Μουσικολογίας καί Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγίας Μαρίνας Άνω Ιλισίων κ. Γρηγόριος Αναστασίου.
δ) "Ότε εξεδήμησας Θεοτόκε Παρθένε...". Δοξαστικό Αποστίχων της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μέλος Πέτρου Λαμπαδαρίου, Ήχος Δ΄. Ψάλλει ο Λαμπαδάριος του Ι. Μητροπολιτικού Ναού Ζωοδόχου Πηγής Νάξου κ. Δημήτριος Παπάνης και οι μαθητές του Θεόδωρος Απειρανθίτης, Ιωάννης Βασιλάκης και Ευάγγελος -Σίμων Κατσαράς
ε) "Εν τη γεννήσει...". Απολυτίκιο της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μέλος Αργόν Χρυσοστόμου Μοναχού, Ήχος Α΄..Ψάλλουν Χορός Αγιορειτών Πατέρων της Ιεράς Μονής Ιβήρων
στ) "Οτε η μετάστασις του αχράντου σου σκήνος...". Ιδιόμελο μετά τον Ν΄ Ψαλμόν της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ήχος Πλ. β΄. Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Γεώργιος Σύρκας
ζ) Καταβασίες της Θεομητορικής εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μέλος Ιωάννου Πρωτοψάλτου, Ήχος Α΄. Ψάλλει η Βυζαντινή Χορωδία Αγρινίου.
η) "Τη αθανάτω σου κοιμήσει...". Δοξαστικό των Αίνων της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μέλος Πέτρου Φιλανθίδου, Ήχος Πλ. β΄. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Δομέστικοι της Δράμας" υπό την διεύθυνση του Άρχοντος Πρωτοψάλτου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας κ. Γρηγορίου Παπαεμμανουήλ.
θ) "Αι γενεαί πάσαι... Νενίκηνται της φύσεως...". Αντί του Άξιον Εστίν στην εορτη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μέλος Ιωάννου Πρωτοψάλτου κατ εκτέλεσιν Ιακώβου Πρωτοψάλτου, Ήχος Α΄. Ψάλλει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Ιακωβος Ναυπλιώτης ο Νάξιος

Ιερά Αγρυπνία! 13 Αυγούστου

ΙΕΡΑ ΑΓΡΥΠΝΙΑ
Σήμερα Σάββατο 13 Αυγούστου 2016 καί ώρα 8.15μ.μ. θα τελεσθεί Ιερά Αγρυπνία στην Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου Νάξου πρός τιμήν της Παναγίας, κατά την διάρκεια της οποίας θα ψαλλούν τα Εγκώμια της.
Πέρας Αγρυπνίας: 12.30 π.μ.

Πέμπτη 11 Αυγούστου 2016

Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (ζ΄) "Κλίμαξ πρός οὐρανόν ὁ τάφος γίνεται..." (του Θεοδώρου Ρόκα)

"Κλίμαξ πρὸς οὐρανόν ὁ τάφος γίνεται..."

Ψηφιδωτό από τη Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη

Θεοδώρου Ρόκα 
Θεολόγου 
MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας
Για μια ακόμα φορά, σε μια ακόμα Θεομητορική εορτή κατά την τέλεση της Ακολουθίας του Εσπερινού και ενώ αναγιγνώσκονται τα προφητικά αναγνώσματα, παρατηρούμε πως το πρώτο από τα τρία αναγνώσματα προέρχεται από το βιβλίο της Γενέσεως, το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης και κατ επέκταση ολόκληρης της Αγίας Γραφής. Το πρώτο αυτό αποτελείται από τους στίχους 10-17 του ΚΗ' (28ου) κεφαλαίου της Γενέσεως.

Τετάρτη 10 Αυγούστου 2016

(Μουσικό κείμενο) "Τη αθανάτω σου κοιμήσει..." Μέλος Μητρ. Σάμου & Ικαρίας κυρού Αθανασίου Καποράλη

Tο Δοξαστικό των Αίνων της Θεομητορικής εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
σε μέλος μακαριστού Μητροπολίτου Σάμου & Ικαρίας 
κυρού Αθανασίου Καποράλη
Εκ της Νέας Ανθολογίας του Εμμανουήλ Βαμβουδάκη

Για Download πατήστε ΕΔΩ ή ΕΔΩ